لاکتوز یک نوع قند طبیعی (دیساکارید) است که در شیر و فرآوردههای لبنی یافت میشود.
مشخصات لاکتوز:
1. ساختار شیمیایی:
از دو قند ساده تشکیل شده: گلوکز + گالاکتوز
فرمول شیمیایی: C₁₂H₂₂O₁₁
یک دیساکارید است، یعنی از دو مونوساکارید به هم پیوسته تشکیل شده است.
2. منبع طبیعی:
شیر گاو، شیر بز، شیر انسان و سایر پستانداران حاوی لاکتوز هستند.
مقدار لاکتوز در شیر گاو حدود ۴–۵٪ وزن شیر است.
3. ویژگیها و کاربردها:
منبع انرژی: بدن انسان با تجزیه لاکتوز به گلوکز و گالاکتوز از آن انرژی میگیرد.
صنایع غذایی: در تولید شیر خشک، شکلات، محصولات لبنی، و داروها به عنوان پرکننده و شیرینکننده استفاده میشود.
قابلیت حل شدن در آب: محلول در آب گرم و سرد، اما نسبت به ساکارز کمی شیرینتر است.
4. لاکتوز و عدم تحمل:
برخی افراد لاکتاز کافی در روده ندارند و نمیتوانند لاکتوز را هضم کنند.
در این افراد مصرف شیر یا محصولات لبنی باعث نفخ، گاز و اسهال میشود.
این حالت به نام عدم تحمل لاکتوز شناخته میشود.
خلاصه:
لاکتوز یک قند طبیعی شیر است که انرژیزا است، ولی بعضی افراد قادر به هضم آن نیستند.